Διατήρηση της Οικογενειακής Γαλήνης: Συμβουλές για μια Αρμονική Συμβίωση στο Σπίτι

Τα παιδιά σας σάς τρελαίνουν; Ο σύντροφός σας σας εξοργίζει; Έχετε βαρεθεί τα κατοικίδιά σας; Ίσως ακόμη και ο ίδιος σας ο εαυτός σας ενοχλεί;

Δεν είστε μόνοι σε αυτό. Είναι μια κοινή εμπειρία που μοιράζονται πάρα πολλές οικογένειες, ειδικά σε περιόδους που αναγκαζόμαστε να περνάμε περισσότερο χρόνο μαζί κάτω από την ίδια στέγη. Η παραμονή στο σπίτι για παρατεταμένες χρονικές περιόδους δεν είναι κάτι στο οποίο οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνηθίσει. Στην πραγματικότητα, πολλοί από εμάς ίσως θεωρούσαμε δεδομένο το πόσο λίγο χρόνο περνούσαμε στο σπίτι με όλους τους δικούς μας ανθρώπους, πριν από τις πρόσφατες προκλήσεις. Η καθημερινότητα πριν από λίγα χρόνια περιλάμβανε διαφορετικές ρουτίνες, με τον καθένα να έχει τις δικές του δραστηριότητες εκτός σπιτιού, προσφέροντας μια φυσική απόσταση και προσωπικό χώρο.

Το σημαντικό σημείο είναι αυτό: το να περνάμε ολόκληρες ημέρες, εβδομάδες, και πιθανώς μήνες στο σπίτι με την οικογένειά μας είναι κάτι καινούργιο για σχεδόν όλους. Και όταν κάνουμε κάτι καινούργιο, παράξενο ή έξω από την κανονική μας ρουτίνα, είναι αναπόφευκτο να υπάρξει μια μικρή, ας πούμε, δυσφορία. Και σε αυτή την περίπτωση, αυτή η δυσφορία μπορεί να εκδηλωθεί ως:

• Φωνές
• Κλάματα
• Σαρκασμός
• Πειράγματα
• Γενική κακοθυμία

Συμβαίνει κάτι από αυτά στο σπίτι σας; Σίγουρα, το δικό μου δεν είναι το μόνο με λίγες συγκρούσεις. Αυτές οι αντιδράσεις είναι συχνά σημάδια συσσωρευμένου άγχους, έλλειψης υπομονής και της φυσικής ανάγκης για ατομική έκφραση και χώρο, ειδικά όταν οι επιλογές μας για εκτόνωση είναι περιορισμένες.

Λοιπόν, τι μπορούμε να κάνουμε για να διατηρήσουμε την ειρήνη στο σπίτι; Πώς μπορούμε όλοι να τα βρούμε μεταξύ μας και να δημιουργήσουμε ένα πιο αρμονικό περιβάλλον; Η απάντηση βρίσκεται σε συνειδητές επιλογές και στην υιοθέτηση νέων στρατηγικών που θα ενισχύσουν την ψυχική ευεξία όλων των μελών της οικογένειας.

Να είστε ρεαλιστές.

Πρώτα και κύρια, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας σχετικά με το ποιοι είμαστε (εσείς, εγώ, οι οικογένειές μας – όλοι!). Ήσασταν η εικόνα της τέλειας οικογενειακής θαλπωρής, όπως αυτή που βλέπουμε στο Pinterest, πριν από την οποιαδήποτε κρίση; Εσείς και ο σύντροφός σας περνούσατε συστηματικά τα βράδια ψιθυρίζοντας γλυκά λόγια ο ένας στον άλλον; Τα παιδιά σας έπαιζαν αρμονικά για ώρες κάθε μέρα, επαινώντας τις γονικές σας δεξιότητες;

Όχι! Φυσικά και όχι. Ζείτε στον πραγματικό κόσμο, όπως κι εγώ. Είμαστε αυτοί που είμαστε, με τις ιδιορρυθμίες, τις αδυναμίες και τις δυνάμεις μας. Το να διατηρούμε τις προσδοκίες μας (από τον εαυτό μας και τις οικογένειές μας) ρεαλιστικές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ειρήνης. Δεν χρειάζεται να προσπαθούμε να επιτύχουμε μια μη ρεαλιστική εικόνα τελειότητας, η οποία μπορεί να οδηγήσει μόνο σε μεγαλύτερη απογοήτευση και εντάσεις.

Αποδεχτείτε ότι θα υπάρξουν καλές και κακές στιγμές. Θα υπάρξουν ημέρες που η επικοινωνία θα είναι άψογη και ημέρες που θα χρειαστείτε μια βαθιά ανάσα πριν απαντήσετε. Είναι εντάξει. Το σημαντικό είναι να αναγνωρίζουμε αυτές τις στιγμές, να μην τις μεγαλοποιούμε και να επιστρέφουμε σε μια πιο ισορροπημένη κατάσταση. Η αυτο-συμπόνια και η συμπόνια προς τα μέλη της οικογένειας είναι κλειδί. Θυμηθείτε ότι όλοι αντιμετωπίζουν αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση με τον δικό τους τρόπο, και η υπομονή είναι μια αρετή που θα σας ανταμείψει.

Όλοι χρειάζονται τον δικό τους χώρο και χρόνο.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνηθίσει να έχουμε τουλάχιστον κάποιο χρόνο και χώρο μόνοι μας κάθε μέρα. Και αυτό περιλαμβάνει τα παιδιά μας! Όταν δημιουργείτε τη νέα σας ρουτίνα, βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνετε κάποιο χρόνο και χώρο μακριά ο ένας από τον άλλον. Αυτός ο προσωπικός χώρος δεν είναι ένδειξη απομόνωσης, αλλά μια ουσιαστική ανάγκη για την ψυχική υγεία και την ανανέωση της ενέργειας. Το να μπορεί κανείς να αποσυρθεί, έστω και για λίγο, βοηθά στη μείωση του άγχους, στην επεξεργασία σκέψεων και στην επαναφόρτιση των μπαταριών.

Ίσως χρειαστεί να γίνετε δημιουργικοί για να εξασφαλίσετε αυτόν τον χώρο: Ο χρόνος σας μόνος μπορεί να είναι να κάθεστε στο αυτοκίνητο στο γκαράζ, ακούγοντας μουσική ή ένα podcast; Ο χρόνος του γιου σας μόνος μπορεί να είναι στην αυλή, διαβάζοντας ένα βιβλίο ή παίζοντας με ένα παιχνίδι; Ο χρόνος του συντρόφου σας μόνος μπορεί να είναι μια πρωινή βόλτα ή τρέξιμο;

Ακόμη και οι μικρότεροι μεταξύ μας μπορούν να επωφεληθούν από λίγο χρόνο μόνοι (υπνάκο, διάβασμα, παρακολούθηση ενός παιδικού). Για τα παιδιά, αυτό μπορεί να είναι ο χρόνος παιχνιδιού στο δωμάτιό τους, η δημιουργία ενός “οχυρού” από κουβέρτες, ή απλώς η ενασχόληση με μια δραστηριότητα που τους αρέσει χωρίς την παρέμβαση άλλων. Για τους εφήβους, ο χρόνος τους στον υπολογιστή ή με τα ακουστικά μπορεί να είναι ο τρόπος τους να αποσυρθούν και να ανακτήσουν την ιδιωτικότητά τους. Σεβαστείτε αυτές τις ανάγκες.

Οργανώστε τις δραστηριότητες έτσι ώστε να υπάρχουν παράθυρα όπου ο καθένας μπορεί να έχει τον δικό του χρόνο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο ένας γονέας αναλαμβάνει τα παιδιά για ένα διάστημα, ενώ ο άλλος απολαμβάνει την ησυχία, και μετά γίνεται εναλλαγή. Ο τρόπος που θα το οργανώσετε, είναι σημαντικό να διασφαλίσει ότι ο καθένας έχει χρόνο και χώρο για τον εαυτό του κάθε μέρα, έστω και για μικρά διαστήματα. Αυτή η πρακτική θα μειώσει τις εντάσεις και θα βελτιώσει την ποιότητα του χρόνου που περνάτε μαζί.

Κάντε ένα διάλειμμα από τον COVID-19 (ή ό,τι σας αγχώνει).

Τα παιδιά μου μου προσέφεραν αυτή τη συμβουλή την προάλλη ημέρα:

«Σταμάτα να μιλάς για τον COVID-19 και όλα όσα πρέπει να κάνουμε εξαιτίας του!»

Κατόπιν σκέψης, μπορώ να δω ότι, πράγματι, μιλούσα πολύ για:

• Τις τελευταίες αναφορές για τον ιό.
• Τα πράγματα που ακυρώθηκαν λόγω του ιού.
• Όλα τα πράγματα που μπορούμε τώρα να κάνουμε λόγω του ιού (π.χ., να καθαρίσουμε τα δωμάτιά μας).
• Ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του ιού.
• Για τι μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες εν μέσω του ιού.

Καθώς τα γράφω αυτά, μπορώ να καταλάβω πόσο ενοχλητικό γινόταν. Μπορεί να είναι λίγο δύσκολο στην αρχή, αλλά υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα για να μιλήσετε που δεν σχετίζονται με την τρέχουσα κρίση ή ό,τι σας προκαλεί άγχος:

• Βιβλία: Δημιουργήστε ένα οικογενειακό βιβλιογραφικό κλαμπ, διαβάστε δυνατά ο ένας στον άλλον, ή απλώς μοιραστείτε τι διαβάζετε ατομικά.
• Ταινίες: Οργανώστε βραδιές κινηματογράφου με ποπ κορν και συζητήσεις μετά.
• Παιχνίδια (επιτραπέζια, online, κ.λπ.): Τα παιχνίδια ενθαρρύνουν τη συνεργασία, τον υγιή ανταγωνισμό και το γέλιο.
• Τηλεοπτικές σειρές (μπορεί να παρακολουθούμε ξανά το “Cheer” για τρίτη φορά – και αυτό είναι εντάξει!): Το κοινό ενδιαφέρον για μια σειρά μπορεί να φέρει τα μέλη της οικογένειας πιο κοντά.
• Αθλήματα: Συζητήστε για αγαπημένες ομάδες, αθλητές ή ακόμη και παλιούς αγώνες.
• Πολιτική (ποιος θα φανταζόταν ότι η πολιτική θα παρείχε μια ευχάριστη διακοπή;): Για τους ενήλικες, μια συζήτηση για τα τρέχοντα γεγονότα μπορεί να είναι ένας τρόπος να εκτονωθεί η ενέργεια προς μια πιο παραγωγική κατεύθυνση, αρκεί να γίνεται με σεβασμό.
• Το νόημα της ζωής: Οι φιλοσοφικές συζητήσεις μπορούν να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και να προσφέρουν μια νέα προοπτική.
• Νέα χόμπι: Μάθετε μια νέα δεξιότητα μαζί, όπως το μαγείρεμα, η ζωγραφική, ή ένα μουσικό όργανο.
• Σχέδια για το μέλλον: Ονειρευτείτε μαζί για μελλοντικά ταξίδια, δραστηριότητες ή στόχους, προσφέροντας μια αίσθηση ελπίδας και προσμονής.

Χρειάζεται κάποια πειθαρχία για να απομακρυνθείτε από τη συνεχή συζήτηση για το άγχος, αλλά είναι απολύτως εφικτό και απαραίτητο για την ψυχική σας ισορροπία. Η συνειδητή επιλογή να αλλάξετε θέμα μπορεί να αναζωογονήσει την ατμόσφαιρα στο σπίτι και να ενισχύσει τους δεσμούς.

Αποφύγετε την κριτική για τα πάντα.

Όπως και στο παραπάνω παράδειγμα, η ανθεκτικότητά μας είναι λίγο επιβαρυμένη αυτή τη στιγμή. Αντισταθείτε στην παρόρμηση να κριτικάρετε όλους τους ανθρώπους για όλα τα πράγματα όλη την ώρα. Είναι τόσο εύκολο να κουραστείς και να εκτοξεύσεις μια λίστα με απογοητεύσεις και ενοχλήσεις στους συγκατοίκους μας. Αλλά, μαντέψτε; Τίποτα καλό δεν πρόκειται να προκύψει από αυτό. Η συνεχής κριτική δημιουργεί ένα τοξικό περιβάλλον, διαβρώνει τις σχέσεις και κάνει τους ανθρώπους να αμύνονται αντί να συνεργάζονται.

Αντίθετα, προσπαθήστε να επιβραδύνετε και να σκεφτείτε ποια ένα ή δύο (το πολύ!) πράγματα είναι πιο σημαντικά για εσάς να αντιμετωπίσετε. Μην προσπαθείτε να διορθώσετε τα πάντα ταυτόχρονα. Επιλέξτε τις μάχες σας. Στη συνέχεια, επικοινωνήστε ήρεμα (δηλαδή, όχι φωνάζοντας ή εν μέσω καβγά) με τους αγαπημένους σας. Ρωτήστε τους να σας βοηθήσουν να βρείτε μια λύση και να συμφωνήσετε σε μια πορεία δράσης.

Ακολουθεί ένα παράδειγμα του τι δεν πρέπει να κάνετε:

• Εγώ: ΡΙΤΣΑΡΝΤ, ΒΓΑΛΕ ΤΑ ΑΓΡΑΜΠΕΛΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΣΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΤΩΜΑ!
• Ρίτσαρντ: ΣΕ ΜΙΣΩ!

Ένα παράδειγμα του τι μπορείτε να δοκιμάσετε αντ’ αυτού:

• Εγώ: Ρίτσαρντ, αρχίζω να αισθάνομαι ότι με κατακλύζουν οι στοίβες παπουτσιών που έχεις στην μπροστινή πόρτα.
• Ρίτσαρντ: Εντάξει.
• Εγώ: Μπορώ να σε βοηθήσω να τα οργανώσουμε διαφορετικά ή να τα βάλουμε στην θέση τους;
• Ρίτσαρντ: Μα μου αρέσει να έχω τα παπούτσια μου εκεί, είναι πιο εύκολο για μένα.
• Εγώ: Εντάξει, μπορείς ίσως να διαλέξεις μόνο ένα ή δύο ζευγάρια να κρατήσεις εδώ και να βάλεις τα άλλα στην θέση τους;
• Ρίτσαρντ: Σίγουρα.

Αστείο παράδειγμα, αλλά καταλαβαίνετε το νόημα. Το πώς και πότε προσεγγίζουμε τους ανθρώπους με τις ανησυχίες μας κάνει όλη τη διαφορά. Η χρήση δηλώσεων “Εγώ” (“Αισθάνομαι…”, “Παρατηρώ…”) αντί για κατηγορίες (“Εσύ πάντα…”, “Γιατί ποτέ…”) μετατοπίζει την εστίαση από την επίθεση στην έκφραση προσωπικών συναισθημάτων, κάνοντας τη συζήτηση πιο εποικοδομητική. Και μην ξεχνάτε να είστε στοχαστικοί και υπομονετικοί όταν η οικογένειά σας έρχεται σε εσάς με τις δικές της ανησυχίες. Η καλοσύνη λειτουργεί και προς τις δύο κατευθύνσεις! Η αμοιβαία κατανόηση και ο σεβασμός είναι θεμελιώδη για την οικοδόμηση ενός σταθερού και χαρούμενου οικογενειακού περιβάλλοντος.

Εάν εσείς και η οικογένειά σας έχετε δοκιμάσει αρκετές στρατηγικές για να τα βρείτε και εξακολουθείτε να δυσκολεύεστε, σκεφτείτε να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας που έχει εμπειρία στη συνεργασία με οικογένειες. Πολλοί ψυχολόγοι και θεραπευτές μπορούν να παρέχουν συνεδρίες μέσω τηλεφώνου ή βιντεοκλήσης, οπότε μην αφήσετε την απόσταση ή τις τρέχουσες συνθήκες να σας εμποδίσουν να έχετε πρόσβαση σε καλή υποστήριξη. Η αναζήτηση βοήθειας είναι σημάδι δύναμης, όχι αδυναμίας, και μπορεί να προσφέρει πολύτιμα εργαλεία και προοπτικές για την επίλυση των οικογενειακών προκλήσεων.

Η διατήρηση της οικογενειακής γαλήνης είναι μια συνεχής διαδικασία που απαιτεί προσπάθεια, κατανόηση και αγάπη από όλα τα μέλη. Με τις σωστές στρατηγικές και την προθυμία να προσαρμοστείτε, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον όπου όλοι νιώθουν ασφαλείς, σεβαστοί και ευτυχισμένοι, ακόμα και όταν είστε όλοι μαζί στο σπίτι.