Συμβουλές για να Μειώσετε το Άγχος της Επιστροφής στο Σχολείο: Ένας Πλήρης Οδηγός για Γονείς και Παιδιά
Η περίοδος της επιστροφής στο σχολείο είναι γεμάτη προσδοκίες και νέα ξεκινήματα, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει άγχος τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Μετά από μια μακρά και ξέγνοιαστη καλοκαιρινή ανάπαυλα, η μετάβαση στην καθημερινότητα και τις απαιτήσεις του σχολείου μπορεί να φαντάζει βουνό για πολλούς. Είναι μια περίοδος προσαρμογής που συχνά συνοδεύεται από νέες προκλήσεις, άγνωστα πρόσωπα και αλλαγές στο περιβάλλον.
Πολλά παιδιά νιώθουν άγχος όταν επιστρέφουν στο σχολείο μετά από τις μακρινές καλοκαιρινές διακοπές. Ενώ για κάποια παιδιά η επιστροφή στο σχολείο είναι συναρπαστική, καθώς ανυπομονούν να ξαναδούν τους φίλους τους, για έναν μεγάλο αριθμό παιδιών αυτή η περίοδος μπορεί να είναι πηγή άγχους. Ακόμα κι αν είναι ενθουσιασμένα που θα συναντήσουν τους φίλους και τους δασκάλους τους, οι ανησυχίες για νέα πρόσωπα, νέους χώρους και άγνωστες καταστάσεις είναι συχνές.
Παρακάτω θα βρείτε λεπτομερείς συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να ανακουφίσετε το άγχος της επιστροφής στο σχολείο για το παιδί σας, όχι μόνο τις πρώτες ημέρες, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Θυμηθείτε, η υποστήριξη και η κατανόηση είναι το κλειδί.
Ουσιαστικές Συμβουλές για να Μειώσετε το Άγχος της Επιστροφής στο Σχολείο
1. Συζητήστε με το παιδί σας για τις ανησυχίες του: Ρωτήστε το τι το ανησυχεί και πώς μπορείτε να το βοηθήσετε.
Το πιο σημαντικό είναι να ακούσετε προσεκτικά το παιδί σας και να του δείξετε ότι κατανοείτε αυτά που νιώθει. Μπορεί να φοβάται ότι δεν θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις σχολικές απαιτήσεις, να ανησυχεί για το αν θα κάνει φίλους ή να νιώθει αγχωμένο με τον νέο δάσκαλο/α καθηγητή. Είναι ζωτικής σημασίας να δημιουργήσετε ένα ασφαλές περιβάλλον όπου το παιδί θα αισθάνεται άνετα να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του χωρίς φόβο κριτικής.
Προσπαθήστε να ανακαλύψετε τι ακριβώς προκαλεί το άγχος του – μπορεί να είναι ένα συγκεκριμένο θέμα ή πολλά. Ρωτήστε ανοιχτές ερωτήσεις όπως: “Τι σε κάνει να ανησυχείς περισσότερο για το σχολείο φέτος;” ή “Πώς μπορώ να σε βοηθήσω να νιώσεις πιο άνετα;”. Η ενεργητική ακρόαση σημαίνει να δίνετε όλη σας την προσοχή, να μην διακόπτετε και να αντικατοπτρίζετε τα συναισθήματά τους για να δείξετε ότι καταλαβαίνετε. Να καθησυχάζετε το παιδί σας, να ακούτε τις ανησυχίες του και να του προσφέρετε συνεχή υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Η επικοινωνία δεν είναι μια εφάπαξ συζήτηση, αλλά μια συνεχής διαδικασία.
2. Συνεργαστείτε με το παιδί σας για να δημιουργήσετε ένα σχέδιο για την επιστροφή στο σχολείο.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη συζήτηση τυχόν ανησυχιών, τον καθορισμό μικρών, επιτεύξιμων στόχων και την προετοιμασία για τυχόν προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν. Η αίσθηση του ελέγχου, ακόμη και σε μικρό βαθμό, μπορεί να μειώσει σημαντικά το άγχος.
- Συζητήστε τι να κάνετε όταν εμφανίζεται το αγχωτικό συναίσθημα: Θα αποφύγετε συγκεκριμένα άτομα ή μέρη; Θα γράψετε σε ένα ημερολόγιο ή θα εξασκήσετε τεχνικές χαλάρωσης, όπως αναπνοές; Προσδιορίστε τι λειτουργεί για το παιδί σας και ενσωματώστε το στο σχέδιό του. Η εκμάθηση μηχανισμών αντιμετώπισης είναι μια πολύτιμη δεξιότητα ζωής.
- Προσθέστε την αυτοφροντίδα στο σχέδιο: Αυτό σημαίνει να φροντίζετε τον εαυτό σας και το παιδί σας, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Εξασφαλίστε επαρκή ύπνο, καταναλώστε υγιεινές τροφές (υπάρχουν τροφές που βοηθούν στη μείωση του άγχους, όπως τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο, Ω3 λιπαρά και προβιοτικά!), και ασκηθείτε τακτικά. Η φροντίδα του εαυτού σας θα βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων στρες και θα διευκολύνει τη διαχείριση του άγχους για όλη την οικογένεια.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να μιλούν για το άγχος τους: Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης του άγχους είναι η συζήτηση γι’ αυτό. Η συζήτηση για το άγχος μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να νιώσει λιγότερο μόνο και να κατανοήσει ότι μπορεί να το διαχειριστεί. Μπορείτε να το βοηθήσετε παρέχοντας ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον όπου μπορούν να μοιραστούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους χωρίς κρίση. Η αναγνώριση και η ονομασία του συναισθήματος είναι το πρώτο βήμα προς την αντιμετώπισή του.
3. Οργανωθείτε
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός χώρου για τις εργασίες, τον προγραμματισμό των ρούχων για την εβδομάδα και τη διασφάλιση ότι έχουν όλα όσα χρειάζονται. Η οργάνωση προσφέρει μια αίσθηση προβλεψιμότητας και ελέγχου, η οποία είναι ιδιαίτερα καθησυχαστική για τα παιδιά.
Πολλοί άνθρωποι – ειδικά τα παιδιά – νιώθουν άγχος όταν το περιβάλλον τους είναι ακατάστατο και ανοργάνωτο. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν το περιβάλλον μας είναι χαοτικό, ο εγκέφαλός μας αναλαμβάνει το καθήκον να προσπαθήσει να οργανώσει τα πάντα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα άγχους και στρες. Η ακαταστασία μπορεί να αποσπάσει την προσοχή, να δημιουργήσει μια αίσθηση υπερφόρτωσης και να δυσκολέψει την εύρεση των απαραίτητων αντικειμένων, προσθέτοντας έτσι στην πίεση. Η ύπαρξη ενός συστήματος για την οργάνωση των αντικειμένων σας μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του άγχους, καθώς εξαλείφει την ανάγκη να θυμάστε πού βρίσκεται το κάθε τι.
Οργανώστε τις σχολικές προμήθειες: Οι σχολικές προμήθειες μπορεί να αποτελέσουν σημαντική πηγή άγχους τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Όχι μόνο πρέπει να ανησυχείτε για το τι θα αγοράσετε, αλλά και πού θα βάλετε τα πάντα μόλις τα φέρετε σπίτι.
Ακολουθήστε αυτές τις απλές συμβουλές οργάνωσης για τις σχολικές προμήθειες:
- Ξεκινήστε ταξινομώντας τις προμήθειές σας σε κατηγορίες (π.χ., γραφική ύλη, είδη χειροτεχνίας, βιβλία). Αυτό θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε τι πρέπει να πάει σε κάθε συρτάρι ή τσάντα.
- Επισημάνετε κάθε δοχείο ή συρτάρι με μια συγκεκριμένη κατηγορία, όπως “μολύβια”, “στυλό”, “μαρκαδόροι” κ.λπ. Αυτό θα βοηθήσει να διατηρηθούν τα πράγματα οργανωμένα και εύκολο να βρεθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
- Χρησιμοποιήστε μικρότερα δοχεία ή συρτάρια για μικρότερα αντικείμενα όπως γόμες, υπογραμμιστές και ξύστρες. Αυτό θα τα αποτρέψει από το να χαθούν μέσα στην ακαταστασία.
- Ορίστε έναν μόνιμο χώρο για τις προμήθειές σας, ώστε να γνωρίζει το παιδί σας πού να βρει και πού να επιστρέψει τα πράγματα μετά τη χρήση. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία για να νιώσει ιδιοκτήτης του συστήματος.
4. Ετοιμάστε τον χώρο τους
Δημιουργήστε έναν προσωπικό χώρο μελέτης με άνετα καθίσματα και επαρκή φωτισμό. Οι μαθητές χρειάζονται έναν καθορισμένο χώρο μελέτης για να επωφεληθούν στο μέγιστο από τη σχολική τους χρονιά. Αυτός ο χώρος πρέπει να είναι απαλλαγμένος από περισπασμούς και να παρέχει ένα άνετο μέρος για να συγκεντρωθούν οι μαθητές στην εργασία τους. Χωρίς έναν καθορισμένο χώρο μελέτης, τα παιδιά είναι πιο πιθανό να αποσπαστούν και να χάσουν την εστίαση.
Ένας καθορισμένος χώρος μελέτης μπορεί να βρίσκεται σε οποιοδήποτε δωμάτιο του σπιτιού, αλλά είναι σημαντικό να είναι διαμορφωμένος ειδικά για μελέτη. Ο χώρος θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα γραφείο ή τραπέζι για εργασία, καθώς και ένα μέρος για την αποθήκευση βιβλίων και προμηθειών. Είναι επίσης χρήσιμο να υπάρχει ένα ήσυχο μέρος για να χαλαρώσουν ή να κάνουν διαλείμματα. Βεβαιωθείτε ότι ο φωτισμός είναι επαρκής για να αποφευχθεί η καταπόνηση των ματιών και ότι η θερμοκρασία είναι άνετη. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε μερικές προσωπικές πινελιές, όπως μια φωτογραφία ή ένα φυτό, για να κάνετε τον χώρο πιο ευχάριστο.
Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να επικεντρωθούν στις σχολικές τους εργασίες, και η ύπαρξη ενός καθορισμένου χώρου μελέτης είναι ένας τρόπος να τα βοηθήσετε να το επιτύχουν. Ένας χώρος μελέτης μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της παραγωγικότητας και στη μείωση των επιπέδων στρες. Τους δίνει μια αίσθηση σταθερότητας και ρουτίνας, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική για παιδιά που αγχώνονται εύκολα.
5. Δημιουργήστε και Χρησιμοποιήστε ένα Ημερολόγιο/Πρόγραμμα
Είναι σημαντικό για τους μαθητές να έχουν ένα ημερολόγιο ή ένα πρόγραμμα στη διάθεσή τους για να παρακολουθούν τις εργασίες, τα διαγωνίσματα και άλλες σημαντικές ημερομηνίες, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών εκδηλώσεων. Η οργάνωση του χρόνου τους βοηθά να μειώσουν το άγχος που προκαλείται από την αβεβαιότητα και τους επιτρέπει να αισθάνονται πιο προετοιμασμένοι.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι ημερολογίων διαθέσιμοι. Επιλέξτε αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς, την οικογένειά σας και το παιδί σας. Να έχετε κατά νου ότι αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς, μπορεί να μην λειτουργεί καλύτερα για το παιδί σας. Προσωπικά, λατρεύω ένα έντυπο ημερολόγιο, ενώ δεν είμαι σίγουρη αν τα παιδιά μου γνωρίζουν καν τι είναι ένα έντυπο ημερολόγιο! Για τα παιδιά, ένα μεγάλο επιτοίχιο ημερολόγιο με χρωματική κωδικοποίηση για διαφορετικές δραστηριότητες μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο. Ενθαρρύνετε τα να σημειώνουν τις υποχρεώσεις τους και να το ελέγχουν τακτικά.
Η χρήση ενός ημερολογίου δεν αφορά μόνο την καταγραφή ημερομηνιών, αλλά και τη διδασκαλία της διαχείρισης του χρόνου. Βοηθήστε το παιδί σας να αναλύει μεγάλες εργασίες σε μικρότερα, διαχειρίσιμα βήματα και να τα σημειώνει στο ημερολόγιο. Αυτό μπορεί να μειώσει την αίσθηση υπερφόρτωσης. Επίσης, συμπεριλάβετε στο ημερολόγιο χρόνο για διασκέδαση και χαλάρωση, ώστε να υπάρχει μια ισορροπημένη προσέγγιση.
6. Αφιερώστε χρόνο για χαλάρωση: Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αφιερώνει λίγο χρόνο στον εαυτό του κάθε μέρα.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα χαλαρωτικό μπάνιο, διάβασμα, ζωγραφική, παιχνίδι ή απλά χαλάρωση σε ένα ήσυχο μέρος. Ρωτήστε το τι θα ήθελε να κάνει και μετά βοηθήστε το να το πραγματοποιήσει. Η χαλάρωση είναι απαραίτητη για την ψυχική ευεξία και βοηθά στη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες.
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές δραστηριότητες χαλάρωσης που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους. Κάποιοι βρίσκουν ότι η γιόγκα ή ο διαλογισμός τους βοηθά να χαλαρώσουν. Άλλοι μπορεί να προτιμούν να ακούν ήρεμη μουσική, να διαβάζουν ένα βιβλίο, να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ή να περνούν χρόνο στη φύση. Ένα ζεστό μπάνιο με αρωματικά έλαια μπορεί επίσης να είναι ιδιαίτερα χαλαρωτικό. Είναι σημαντικό να βρείτε μια δραστηριότητα που λειτουργεί καλύτερα για το παιδί σας και να το ενθαρρύνετε να την εντάξει στην καθημερινότητά του. Η συνέπεια σε αυτές τις στιγμές χαλάρωσης είναι αυτή που φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Θυμηθείτε, τα παιδιά μαθαίνουν από το παράδειγμα. Εάν εσείς, ως γονείς, ενσωματώνετε τη χαλάρωση στην καθημερινότητά σας, τα παιδιά σας είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν αυτή τη σημαντική συνήθεια. Δημιουργήστε μια οικογενειακή ρουτίνα που περιλαμβάνει χρόνο για χαλάρωση και ποιοτικό χρόνο μαζί, χωρίς τις πιέσεις των σχολικών υποχρεώσεων.
Η επιστροφή στο σχολείο μπορεί να είναι μια αγχωτική εμπειρία για τα παιδιά. Ειλικρινά, είναι αγχωτική και για εμάς τους γονείς! Ωστόσο, δημιουργώντας ένα σχέδιο, οργανώνοντας τον χώρο και τις προμήθειες, και εφαρμόζοντας δραστηριότητες χαλάρωσης, ένα μεγάλο μέρος αυτού του άγχους της επιστροφής στο σχολείο μπορεί να ανακουφιστεί. Η υπομονή, η κατανόηση και η σταθερή υποστήριξη είναι τα πιο ισχυρά εργαλεία που διαθέτουμε ως γονείς. Να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό και η προσαρμογή απαιτεί χρόνο.
Ποια είναι μία από τις δικές σας συμβουλές για να βοηθήσετε στη μείωση του άγχους της επιστροφής στο σχολείο;